ديزي يا آبگوشت را مي‌توان غذاي ملي ما ايرانيان دانست كه حتي در عرصه غذايي از كباب كوبيده هم پيشي مي‌گيرد. آبگوشت و ديزي خوري آداب و قانون دارد و فرهنگ ديزي خوري دير زماني‌ست كه در اين مرزو بوم برپاست و مردم ما هم به شدت به آن پايبند هستند.
آبگوشت خوردن زمان دارد چرا كه غذاي بسيار سنگين و مقوي‌اي است و براي هضم آن معده شما نيازمند چندين ساعت فعاليت بي‌وقفه است، صرف ديزي براي شام كار خطرناكي است و اصلا به همين علت است كه ديزي سراها اين هنر ناب آشپزي ايراني را معمولا فقط در وعده ناهار سرو مي‌كنند.
آبگوشت بعنوان غذا از دو قسمت اصلي تشكيل شده نخست آب كه نان را در آن تريد يا تيليت مي‌كنند و مابقي آن كه معمولا با گوشت كوب له و يكدست ميشود و بعنوان گوشت كوبيده و بعد از تيليت ميل مي‌كنند. آبگوشت از غذاهايي است كه بدون چاشني انگار چيزي كم دارد. دوغ، سبزي تازه، پياز، ترشي و سالاد شيرازي از جمله چاشني‌هايي است كه آبگوشت بدون آن ها بخشي از لذتش را از دست مي‌دهد.
در ارتباط با تاريخچه آبگوشت اطلاعات دقيقي در دسترس نيست اما بي لطف نيست اگر بدانيد كه سيب زميني ۲۰۰ سال پيش و گوجه فرنگي تقريبا ۱۵۰ سال پيش و در دوره قاجار وارد ايران شده‌اند و قبل از آن آبگوشت تقريبا زرد رنگ بوده و از زعفران و زردچوبه براي رنگ آن استفاده مي‌كرده‌اند و به جاي سيب زميني هم از سيب و بِه استفاده مي‌كردند. هر چه كه هست اين غذا يك اثر هنري بوده كه در گذر زمان به روز رساني شده و بر عطر و طعم آن افزوده شده است.هنر درست كردن ديزي خوشمزه كار هر شخص و هر رستوراني نيست و بايد كاربلد باشي تا بتواني بهترين ديزي را اماده كني. براي طبخ ديزي معمولا از ظرف‌هاي سفالي (سنگي) و يا از ظروف فلزي استوانه‌اي استفاده ميشود و در كنار نان سنگك، سبزي خوردن، پياز و پيازچه و انواع ترشيجات نوش جان ميشود. لطفاً آب دهان خود را قورت دهيد و با چتراتا همراه باشيد تا در گزارشي بهترين ديزي سراهاي پايتخت را برايتان معرفي كنيم. ميتوانيد پس از رزرو آنلاين اقامتگاه در تهران از جاذبه هاي پايتخت به خصوص ديزي سراهاي معروف تهران ديدن فرماييد.
ديزي سراي ايرانشهر(رستوران ديزي)
طبخ ديزي آداب دارد. گوشت تازه و نخود و لوبيا را در ظرف‌هاي سفالي يا سنگي يا ظرف‌هاي فلزي استوانه‌اي مي‌ريزند و در كنارش نان سنگك، سبزي خوردن و ترشي مي‌گذارند، يعني همان رسمي كه دقيقا در ديزي سراي ايرانشهر تمام و كمال اجرا ميشود. ديزي سراي ايرنشهر كه كارش را از سال ۸۶ شروع كرده يكي از رستوران هاي معروف تهران است و تخصصش فقط طبخ ديزي است. در جايي كه فضايي سنتي دارد . ديوارهايش پر از نقاشي‌هايي از صحنه‌هاي نبرد شاهنامه و هزار و يك شب است، با طاق نماهايي كه يادآور سراهاي قديمي است. انگار كه مثلا در كاروانسرايي نشسته‌ايد و ديزي مي‌خوريد.
در ديزي سراي ايرانشهر ديزي را در ظروف سنگي برايتان به همراه مخلفات فراوان مي‌آورند . ديزي‌اي كه خوب جا افتاده و همه چيزش به اندازه است. بعدش هم همانجا مي‌توان چاي و باميه سفارش داد كه چربي‌ها را بشويد. براي رفتن به ديزي سراي ايرانشهر بايد چند نكته را در نظر داشت. اينكه ديزي سراي ايرانشهر رستوران شلوغي است و بايد ماندن در صف‌هاي طولاني را به جان خريد و روزهاي تعطيل فكر رفتن به آن را از سر بيرون كرد كه حسابي شلوغ است. دوم اينكه اينجا فقط ديزي دارد و آن هم براي ناهار، پس اگر ديزي خور نيستيد بايد انتخاب جايگزيني پيدا كنيد. از اينها گذشته با اينكه ديزي غذايي ساده و خودماني است، ولي در ديزي سراي ايرانشهر براي رسيدن به آن بايد خوب خرج كرد.( خيابان كريمخان، خيابان ايرانشهر، خيابان آذري، ديزي سراي ايرانشهر)
ديزي سراي آذري
ديزي سراي آذري از آن دسته از ديزي فروش هاي تهران ميباشد كه قدمتي دور دارد،يكي از قديمي ترين و معروف ترين ديزي سراهاي تهران ميباشد،اين ديزي سرا در جنوب تهران و ميدان راه آهن و در فضايي قديمي و سنتي قرار گرفته،فضاي سنتي و قديمي اين ديزي سرا در كنار ديزي جا افتاده و خوش مزه اي كه سرو ميكند باعث شده طي گذشت سالها اين مكان يكي از بهترين ديزي سراهاي تهران باشد. اين رستوران سرويس چاي و قليان هم دارد كه اگر بعد از خوردن يك ديزي خوشمزه هوس قليان كرده باشيد مي توانيد سفارش بدهيد. البته اين نكته را فراموش نكنيد كه از آن جا كه اين ديزي سرا بسيار محبوب است پس هميشه و به ويژه روزهاي تعطيل بسيار شلوغ است و بايد كمي زودتر برويد تا صندلي خالي پيدا كنيد. (ميدان راه آهن، ابتداي خيابان وليعصر، روبروي شهرداري ناحيه ۴، پلاك ۳۰، ديزي سراي آذربايجان)
ديزي سراي چولمك
اگر فكر مي‌كنيد سيستم سلف سرويس و عباراتي نظير” پر كن ببر” تنها مخصوص رستوران‌ها و فلافلي‌هاست اشتباه مي‌كنيد چون چنين سيستمي پايش را به ديزي‌سراها هم باز كرده. ديزي سراي چولمك اولين ديزي سراي سلف سرويس است و به رسم بيشتر ديزي سراها سفره خانه‌اي سنتي با ميز و صندلي‌هاي چوبي دارد و ديزي را در ظرف‌هاي سفالي برايت مي‌آورند. روي ميزي جداگانه نيز انواع و اقسام مخلفات از ترشي‌هاي مختلف گرفته تا سبزي و سالادشيرازي را گذاشته‌اند و هرچقدر خواستي مي‌تواني در ظرفت بكشي.ديزي سراي چولمك به غير از ديزي ، صبحانه، كباب و جوجه كباب هم دارد.چولمك سرويس بيرون بر هم دارد و ميشود ديزي را داغ در خانه خورد.
ديزي سراي طرشت
مورد بعدي در ليست ديزي سراهاي معروف تهران يك رستوران مشتي و باصفاست كه توسط فردي لوتي منش به اسم آقا ناصر اداره مي شود. آقاي ناصر قهرماني از طرفداران دو آتيشه هنرپيشه فيلم هاي قديمي، ناصر ملك مطيعي است و در و ديوار اين رستوران پر از تصاوير و پوسترهاي اين هنرپيشه و همين طور عكس هاي طهران قديم است. حتي مرام و لحن حرف زدن آقا ناصر هم آدم را به ياد فيلم فارسي هاي قديمي مي اندازد. اين رستوران تا حدودي حال و هواي مردانه دارد كه شايد برخي خانم ها محيط آن را نپسندند و كاغذي روي ديوار چسبانده شده كه روي آن نوشته شده: در اين مكان نمي خورم، نمي تونم، سيرم و با هم يك ديزي مي خوريم نداريم! قيمت ديزي هاي اين رستوران بسيار معقول و مناسب است و با توجه به طعم و مزه دلچسب و جاافتاده ديزي هايش واقعا مي ارزد.( ضلع شمالي ميدان آزادي، خيابان شهيد صالحي، چهارراه طرشت شمالي، انتهاي كوچه اكبري، جنب حسينيه بزرگ، ديزي سراي طرشت)
ديزي بار آتيش
ديزي بار آتيش با فضايي سنتي و زيبا با ديزي هاي خوشمزه يكي ديگه از مقصد هاي ما براي صرف اين غذا خوش مزه ميباشد، ديزي ها را در ظروف سفالي سنتي سرو مي كنند و معمولا سرويس ديزي شامل انواع ترشي، ماست، سالاد، سبزي و نان سنگك تازه و البته دوغ خوشمزه ميباشد.اين ديزي سرا در سالهاي اخير تبديل به يكي از بهترين هاي تهران شده است كه در ميدان تجريش، خيابان مقصودبيك قرار گرفته است.( ميدان تجريش، خيابان اميرابراهيم دربندي (مقصودبيك سابق)، روبروي خروجي پاركينگ همت، پلاك ۸۲، ديزي بار آتيش)
ديزي لند
رستوران ديزي لند كه بيشتر آدم را به ياد ديزني لندهاي مشهور مي اندازد يكي ديگر از ديزي سراهاي معروف تهران است. اين رستوران در خيابان شريعتي، ظفر قرار گرفته و دو نوع ديزي سنگي (ديزي سنگي تشريفاتي و ديزي سنگي معمولي) را به مشتريانش ارائه مي دهد. دكوراسيون و محيط داخل اين رستوران به سبك و سياق سنتي تزيين شده و همراه با ديزي ها معمولا با نان، سبزي، ماست محلي و انواع ترشي از شما پذيرايي مي شود. البته در اين رستوران به جز ديزي غذاهاي ديگري مثل كوفته و كشك بادمجان و انواع كباب هم سرو مي شود، اما عمده شهرت ديزي بار به خاطر ديزي هاي خوشمزه و لذيذش است.( خيابان شريعتي، ظفر، گوي آبادي، خيابان راجيان، پلاك ۱۷، رستوران ديزي لند)
ديزي گل گندم
فضاي خيلي سنتي شكلي دارد و شايد خانم‌ها به تنهايي در آن‌جا معذب شوند، ولي براي يك دورهمي مردانه بسيار مناسب است. پس اگر مي‌خواهيد با نامزدتان جايي را براي ديزي خوردن انتخاب كنيد، اينجا گزينه‌ي مناسبي نخواهد بود! اهالي اكباتان معمولا ماهي چندبار مهمان ديزي‌سراي گل گندم مي‌شوند و عمو مجتبي (صاحب گل گندم) با روي باز از آن‌ها استقبال ميكند.( تهران، شهرك اكباتان، بيمه چهارم، بالاتر از پارك مينا، پلاك ۱۱۷)
رستوران تيليت
اگر ديزي دوست داريد، اما مي خواهيد آن را در محيطي شيك و مدرن و امروزي نوش جان كنيد به رستوران تيليت برويد. اين رستوران همان طور كه از اسمش مشخص است در زمينه طبخ ديزي تخصص دارد و با وجودي كه دكوراسيون مدرني دارد ديزي را در ظرف هاي سفالي و سنتي سرو مي كند. البته مدرن بودن يك جا بالاخره خودش را نشان مي دهد و تفاوت آن در منوي رستوران ديده مي شود: ديزي آجيل، ديزي فلفلي، ديزي بزباش، ديزي بدون چربي، ديزي زعفراني و ديزي گياهي (!) هم از ابداعات و انواع مختلف ديزي در اين رستوران هستند. كليه ديزي ها همراه با طيف متنوعي از ترشي سرو مي شود و بعد از غذا هم با چاي و نبات از شما پذيرايي مي شود. برخورد پرسنل بسيار حرفه اي و مودبانه است و به همين دليل خانواده هايي كه مي خواهند ديزي را در محيطي شيك و امروزي ميل كنند رستوران تيليت را انتخاب مي كنند. البته از آن جا كه اين رستوران محبوبيت زيادي دارد در روزهاي تعطيل حتما از قبل جايتان را رزرو كنيد. به ياد داشته باشيد كه طيف قيمت هاي اين رستوران بالاست و جزء ديزي سراهاي گران قيمت و لاكچري دسته بندي مي شود.( سعدي شمالي، روبروي منوچهري، كوچه مصباح، پلاك ۱۹۴، ديزي سراي تيليت)
رستوران ديزي بار
يكي ديگر از ديزي سراهاي معروف تهران رستوراني بسيار شيك و مدرن به اسم ديزي بار است كه در خيابان ملاصدرا قرار گرفته است. هر تصويري كه از يك ديزي سراي سنتي و مشتي در ذهنتان داريد را كنار بگذاريد. چون با يك رستوران بسيار شيك و مدرن روبرو خواهيد شد. در اين رستوران انواع ديزي و قليان با ديزايني مدرن و لوكس به مشتريان ارائه مي شود. البته همان طور كه مي توان حدس زد قيمت ديزي هاي اين رستوران شيك هم اصلا ارزان نيست و در رده رستوران هاي گران قيمت محسوب مي شود. منوي اين رستوران بسيار جالب و قابل توجه است و شامل ديزي سنتي، ديزي هندي، ديزي گردن، ديزي قلم، ديزي اعيوني، ديزي كم چرب رژيمي و … را شامل مي شود. علاوه بر ديزي در اين رستوران مي توانيد كوفته تبريزي، انواع دلمه بادمجان، برگ و فلفل، كشك بادمجان و ميرزاقاسمي را هم سفارش بدهيد.( ميدان ونك، خيابان ملاصدرا، بعد از شيخ بهايي، روبروي بيمارستان بقيه الله، رستوران ديزي بار)
منبع : مجله چتراتا