باقلاقاتق
تركيبي از باقالي، شويد خشك، سير، تخم مرغ، روغن، نمك و زردچوبه . باقلا قاتق با برنج خورده مي شود. ماهي يا (كولي) شور، سير تازه يا خشك، ترشي هفت بيجار، ترب و برگ ترب، زيتون يا زيتون پرورده از مخلفات اين غذا هستند. سير در غذاها و همراه غذا بسيار استفاده مي شود و خواص بسياري دارد كه كاهش چربي خون يكي از آنهاست.
ميرزا قاسمي
ميرزا قاسمي كه از غذاهاي سنتي گيلان است را با بادمجان كبابي يا پخته مي پزند كه هردو صورت لذيذ است. تخم مرغ، سير سرخ شده، گوجه فرنگي، روغن ،پودر ميخك و ادويه هايي مانند نمك، فلفل، زردچوبه و دارچين از جمله مواد اين غذا هستند.ميرزا قاسمي هم با برنج و هم با نان صرف مي شودو يكي از غذاهاي گيلاني با بادمجان است. هفت بيجار، زيتون ، ترب و برگ ترب همراه اين غذا استفاده مي شود.
ترش تره
سبزي آش و سبزي هاي محلي (خالواش و چوچاق) برنج، سير، روغن، نمك، فلفل، زردچوبه، دارچين، آبغوره و تخم مرغ در پختن اين غذا شركت دارند. عمدتاً ترش تره همراه با برنج سرو ميشود و از مخلفات اصلي همراه آن ماهي يا كولي شور است. رنگ و طعم اين غذا فوق العاده است و تركيبات آن سلامتي بخش است.
كويي تره
معجوني از تركيب گردوي ساييده و پخته شده همراه با رب انار و رب گوجه فرنگي است كه با كدو حلوايي، سير، نمك، فلفل، زردچوبه و گلپر در روغن تفت داده شده؛ مخلوط ميشود و خورشي ميشود كه با برنج صرف ميشود.
سير قليه
با گوشت مرغ يا اردك تهيه مي شود و برگ سير تازه، تخم مرغ، پياز، لپه، نمك ، زردچوبه و فلفل به آن اضافه ميشود. غذايي متفاوت با طعم هاي شناخته شده را به وجود مي آورد. اردك در چندين غذاي گيلكي به كار مي رود. گوشت آن تيره رنگ است و بيشتر در غذاهاي تيره رنگ حاوي سبزي استفاده مي شود.
سيرابيج يا سيراويج
بيج يا ويج به معني سرخ شده است و يك كلمه تركيبي در نام غذاهاي مختلف گيلاني است. اين غذا بسيار ساده و سريع تهيه مي شود. خوشمزه و پرخاصيت است. رنگ آن زيباست. از برگ سير تازه كه در روغن كمي تفت داده مي شود، تخم مرغ همراه با نمك، فلفل و زردچوبه تهيه ميشود.سيرابيج را با برنج مصرف مي كنند.
خورش آلو مسما
اين غذا معمولاً با مرغ تهيه مي شود. آلو، پياز، نمك، زردچوبه، زعفران و روغن براي پخت آن به كار مي روند. در صورت استفاده از آلو قيسي اين خورش رنگ بسيار زيبايي به خود مي گيرد.آلو مسما با برنج ميل ميشود. وجود ماكيان و پرندگان ديگر در غذاهاي گيلاني علاوه بر تنوع غذايي، براي مبتلايان به فشارخون بالا و بيماران قلبي مفيد است.
واويشكا
يكي از غذاي محلي سنتي گيلان كه هم با نان و هم برنج صرف مي شود. هم با دل و جگر گوسفند و هم با گوشت گوسفند مي توان آن را تهيه كرد. پياز و گوجه فرنگي و يكي دو قاشق رب گوجه فرنگي، نمك، فلفل، زردچوبه، دارچين و روغن به گوشت اضافه مي شود و تركيب فوق العاده اي به دست مي آيد.
كاله كباب
يك غذاي گياهي است كه از خصوصيات آن مي توان به سريع آماده شدن آن اشاره كرد. بادمجان كباب شده را با گردوي ساييده شده ، دانه هاي انار ترش، سبزي محلي( چوچاق) سير، نمك و فلفل مخلوط مي كنند و مي‌كوبند.كالِ كباب غذايي خوشمزه و بسيار مفيد است.
كباب ترش، يك طعم فوق العاده
گوشت گوسفند را در مخلوط گردوي ساييده شده، رب انار، دانه هاي انار ترش، سير، پياز، سبزي محلي (چوچاق) و روغن زيتون به مدت چند ساعت مي خوابانند سپس آن را به سيخ مي كشند. كباب ترش همراه برنج سرو مي شود.
فويج يا فيبيج يا ماهي شكم پر
ابتدا داخل شكم و بدنه ماهي را با نمك و فلفل و گلپر آغشته مي كنند سپس شكم ماهي را با گردو ساييده شده، سير، آلو، سبزي هاي معطر، دانه هاي انار ترش، رب انار، نمك، فلفل و گلپر، پرمي كنند و در فر مي گذارند. ماهي شكم پرغذاي خوشمزه و پرطرفداري است و براي سلامتي مفيد است.اين غذا با برنج سرو ميشود.
پلوكباب يا پلاكباب
از غذاهاي پرطرفدار و مجلسي گيلان زمين است. كباب چنجه با كته سرو مي شود. مخلفات اين غذا مهم و اساسي است. تخم ماهي شور (اشپل)، پياز، باقالي تازه يا باقالي خشك خيسانده در آب و گردو همراه اين غذا سرو مي شود.همان طور كه از اسمش پيداست با برنج سرو مي شود.
كوكوي اشپل
اين غذاي استثنايي از تخم ماهي تهيه ميشود و تخم ماهي را با پياز و سير رنده شده، نمك، زردچوبه، فلفل، زعفران، جگر و تخم مرغ خوب هم مي زنند و در روغن سرخ مي كنند. اين كوكو بسيار خوشمزه است و همراه پلو و ماهي سرو مي شود.اَشپل نام محلي تخم ماهي است.
كولي ماهي
از غذاهاي بسيار خوشمزه و بسيار مفيد است و به سرعت حاضر مي شود. ماهي كولي پوست كنده را با كمي نمك و فلفل آغشته مي كنند در روغن سرخ مي كنند و همراه برنج سرو مي شود. كولي نام محلي براي ماهي هاي كوچك و عموما ماهي هاي رودخانه اي است.
پامادور قاتوق
پامادور قاتوق يا خورش گوجه از غذاهاي محبوب است كه به سرعت تهيه مي شود و بسيار مفيد است. از گوجه فرنگي، سير، تخم مرغ، نمك، فلفل، زردچوبه و روغن تشكيل شده است و با برنج ميل مي شود. پامادور اسم روسي گوجه فرنگي است .
باقلا وابيج
باقالي هاي سبز و كوچك را همراه با شويد، نمك و زردچوبه در روغن تفت مي دهند و سپس تخم مرغ را به آن اضافه مي كنند . اين غذا سريع آماده مي شود. خوشمزه است و مانند بسياري از ديگر غذاهاي گيلاني بدون گوشت تهيه ميشود و براي گروه كثيري از افراد مفيد است. تركيب شويد و باقالي باعث كاهش فشار خون و چربي خون مي شود.
انار دانه مسما
از خورش هاي خوشمزه است كه مي توان با گوشت يا مرغ آن را تهيه كرد. پياز، دانه هاي انار ترش، رب گوجه فرنگي، نمك، فلفل، زردچوبه و روغن در پخت اين غذا به كار مي رود. اناردانه مسما طعمي متفاوت دارد كه با برنج سرو مي شود.
مرغ ترش يا ترش مرغ
مرغ و پياز و سير همراه با سبزي آش و لپه را تفت مي دهند و باهم مي پزند. چاشني هاي مورد علاقه اضافه مي شود. آبغوره يا آب نارنج اضافه مي شود و تخم مرغ را داخل غذا مي ريزند تا بپزد. اين غذا را با برنج صرف مي كنند. غذايي مفيد است زيرا كه تمامي گروه ويتامين ها را دارد.
چخرتمه
چغرتمه يا چخرتمه يا كوكو مرغ گيلاني از مرغ پخته شده و بدون استخوان همراه با پياز داغ و روغن تهيه مي شود. چاشني هاي مورد علاقه به آن اضافه مي شود و سپس دو تا سه عدد تخم مرغ يا تخم اردك را هم مي زنند و روي غذا مي ريزند. ظاهري شبيه كوكو پيدا مي كند و آن را با برنج ميل مي كنند.
شش انداز
اين خورش با گردوي ساييده شده، بادمجان، رب انار، پياز سرخ كرده، روغن و چاشني هاي مورد علاقه تهيه مي شود. از غذاهاي بدون گوشت، خوشمزه و بسيار مفيد است و با برنج سرو مي شود.
منبع : مجله چتراتا