چرا ملارد ؟ راهنماي سفر به ملارد.
ملارد يكي از شهرهاي استان تهران در ايران است. اين شهر مركز بخش مركزي شهرستان ملارد است. شهر ملارد از شمال با فرديس و از جنوب با دهستان جوقين از بخش‌هاي مركزي شهرستان شهريار و از مشرق به شهريار و از مغرب با دهستان بي بي سكينه هم‌جوار است. امروزه ملارد و سرآسياب و مارليك مجموعاً شهرستان ملارد را تشكيل مي‌دهند. از آثار باستاني ملارد مي‌توان به تخت رستم اشاره كرد. آثار قديمي ديگر در ملارد تخت كيكاووس و بقعه امامزاده ابراهيم است. براي اجاره و رزرو اقامتگاه در ملارد مي‌توانيد از طريق سايت چتراتا اقدام نماييد.
نام ملارد را مي‌توان تلخيص از ملار-ده شمرد. ملار عبارت از دستگاهي است متشكل از سه عدد چوب كه از يك سر به هم بسته مي‌شوند و به صورت هرمي روي زمين قرار مي‌گيرند و مشك دوغ را به آن آويزان مي‌كنند. نام‌هاي فرديس و جوقين را به ترتيب مي‌توان داراي باغ حصاردار و محل جوي آب در نظر گرفت.
بنا بر روايتي ديگر ملارد به معني محل آرد ميباشد كه به مرور زمان در لغت تخفيف داده شده و به ملارد تبديل شده است. عده اي ديگر نيز بر اين باورند كه نام ملارد از مال آت به معناي محلي كه اسب، قاطر و… فراوان است گرفته شده است. اما با توجه به بخش هاي ديگر شهر كه به نام سرآسياب و … ناميده شده باور دوم براي نامگذاري شهر مقبولتر است . يعني شهري كه محل آسياب و آرد نمودن گندم بوده است.
شهرستان ملارد يكي از قديمي ترين شهرستانهاي استان تهران است بر اساس كاوشهاي باستان شناسي سال 1390 در تپه پيش از تاريخي ارسطو قدمت اين شهرستان در حدود 9 هزار سال است. يكي از قديمي ترين نقوش برجسته با نام نقوش صخره اي كفتر لو قدمتي 4500 ساله، در دهستان اختر آباد از توابع بخش صفا دشت شهرستان ملارد قرار دارد شهرستان ملارد حدود 45 اثر و محوطه باستاني شناسايي شده است. كه از اين تعداد حدود 25 اثر فرهنگي تاريخي آن در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
دهستان اختر آباد از توابع بخش صفا دشت با وسعتي معادل 684 كيلومتر مربع در 80 كيلومتري تهران و 30 كيلومتري غرب شهرستان ملارد قرار دارد. دهستان اختر آباد با داشتن تنوع اقليمي، جغرافيايي و جانوري و وجود بيش از 30 رشته قنات جاري و بيش از 22 اثر تاريخي، فرهنگي يكي از نقاط ديدني شهرستان شهريار است.
اين دهستان در فصل بهار به ويژه در اواسط ارديبهشت ماه ميهمان شقايق‌هاي وحشي است. در بلندي‌هاي بخش مركزي دهستان و در دشت جنوبي و غربي اختر آباد هر ساله در ارديبهشت ماه هزاران شقايق سر تا سر دشت را به رنگ قرمز در مي آوردند و منظره چشم نوازي را براي ديدن و لذت بردن از طبيعت فراهم مي كند.
جاذبه هاي گردشگري ملارد
روستاي گمركان ملارد
روستاي گمركان يكي از مناطق تاريخي قابل‌توجه در اين خطه تاريخي به شمار مي‌رود كه مي‌توان آن را به‌عنوان روستايي نمونه در حوزه گردشگري روستايي نام برد كه همچنان بافت سنتي ساختمان‌هاي آن، تصويري از بناهاي تاريخي و اصيل كهن روزگاران را به نمايش مي‌گذارد.
اين منطقه، در شمال دهستان اخترآباد از بخش صفادشت شهرستان ملارد قرار دارد كه براي دسترسي به آن بايد از جاده آسفالته اي كه از سه‌راهي شهريار، اشتهارد و اخترآباد به سمت غرب و مناطق كوهستاني اخترآباد، كشيده شده عبور كرد، در كيلومتر ۳۳ اين جاده رو به سمت شمال، مسيري است كه به روستاي گمركان منتهي مي‌شود.
تپه بالكين ملارد
تپه بالكين يا تركمان، يكي ديگر از آثار ارزشمند تاريخي در شهرستان ملارد بوده كه وسعت آن قريب به ۶۰ هزار مترمربع تخمين زده مي‌شود و در ۵۰۰ متري شرق روستاي مهرچين از توابع بخش مركزي اين شهرستان واقع‌شده است. بر اساس آثار و شواهد به‌دست‌آمده، قدمت اين اثر به چهار هزار سال قبل بازمي‌گردد و با عنايت به آثار موجود، احتمال وجود شهري باستاني در دل اين تپه وجود دارد كه قطعيت و دستيابي به آن مستلزم كاووش هاي فني و تخصصي خواهد بود.
تپه ارسطو ملارد
تپه ارسطو يكي ديگر از آثار ارزنده تاريخي ملارد به شمار مي‌رود، اثري كه از پيشينيان به يادگار مانده و در حال حاضر شهرستان مذكور، ميراث دار تپه‌اي است كه راوي حكايت‌هاي بسياري است، ۹ هزارسال قدمت و چهار هزار و ۲۰۰ سال زندگي مستمر و بدون وقفه در اين خطه به همراه كشف آثار سفالي از عصر آهن، انبار آذوقه و اسكلت‌هاي انسان، همگي مؤيد شكوه، عظمت و اقتدار ايرانيان در ادوار دور است.
نقوش صخره‌اي ملارد
كوه كفترلو يكي از آثار تاريخي منحصربه‌فرد دهستان اخترآباد شهرستان ملارد محسوب مي‌شود، اثري كه با قدمت بيش از چهار هزار سال، هنر پيشينيان را بر دل‌سنگ به تصوير مي‌كشد، حكاكي و تراش نوشتاري و تصويري بر روي اين تپه آن‌چنان ارزنده است كه مسئولان ميراث را مجاب ساخت در سال ۱۳۸۲ با شماره ۹۹۰۲ آن را به ثبت ملي برسانند. نقوش حيواني، انساني و هندسي با تلفيقي از خطوط ساده، عمودي و مورب و شكسته، تجلي‌گاه هنر مردمان ادوار دور است كه هنرمندانه آنچه را كه در ذهن مي‌پروراندند و با دستان تواناي خود بر دل‌سنگ ماندگار ساختند تا امروز بعد از گذشت بيش از چهار هزار و ۵۰۰ سال، ياد كنيم ازآنچه در بر دل اين كوه نهفته است. اين اثر جذاب و به‌يادماندني مي‌تواند به ميزباني خاطره‌انگيز براي عموم مشتاقان و دلدادگان به فرهنگ و تمدن ايران زمين در اين خطه از استان تهران بدل شود.
بقعه امامزاده ابراهيم (ع) ملارد
اين امامزاده به باور اهالي، مدفن امامزاده سيد ابراهيم از فرزندان امام هادي (امام علي النقي) عليه لسلام مي باشد و از قديم الايام يكي از زيارتگاه هاي مورد توجه اهالي ملارد و روستاهاي پيرامون بوده است. در تشريح شكل و نماي قديمي آن مي وان گفت: اتاقكي بود كاهگلي و بدون زرق و برق كه با مصالحي از خشت و گل ساخته شده بود و در وسط آن معجري چوبي كه از قدمت زيادي برخوردار نبود قرار داشت. درب ورودي آن پوسيده و موريانه خورده و بام آن كاهگلي و كمي انحنا و قوس داشت.
بنا بر گفته هاي اهالي بومي ملارد، حدود پنجاه سال پيش سارقان اشياء عتيقه چندين نقب در قسمت زيرين امامزاده ايجاد نموده، دفينه هايي را با خود برده بودند. اين كه به راستي، سارقان در آنجا دفينه اي يافته بودند يا خير معلوم نيست؛ ولي مردم بر اين باور بودند كه دفينه هايي بوده و به يغما رفته است. برخي كه در همان زمان نقب هاي ايجاد شده را ديده بودند اين باور را داشتند كه جاي برداشته شدن برخي اشياء در نقب ها مشهود بوده است. مكان اين امامزاده در سال هاي اخير خاكبرداري و اكنون در حال بازسازي است.
قلعه محمود آباد ملارد
قلعه محمود آباد در روستاي محمود آباد از توابع دهستان اخترآباد بخش صفادشت و در شمال جده اختر آباد به بيدگنه واقع شده است . ويژگيهاي ساختماني قلعه محمودآباد عبارت است از : باروي چينه اي به ارتفاع ۴ متر در چهار ضلع و برج هاي مدور به ارتفاع ۸ متر در چهارگوشه قلعه . باروها از ۷ تا ۸ رديف چينه تشكيل شده است و مقطه باروها شبيه مثلثي است كه با افزايش ارتفاع ع ضخامت كاهش مي ياد .قدمت قلعه محمود آباد به دوران صفويه مي رسد .
امامزاده قاسم (ع) ـ بيدكنه ملارد
آن حضرت از نوادگان امام حسن مجتبي (عليه السلام) است. آستان امامزاده قاسم (عليه السلام) در روستاي بيدكنه واقع در جاده ملارد به شهريار قرار دارد و تابلوهاي راهنما جهت رفاه زائرين در طول مسير نصب گرديده است. بقعه ايشان با مساحت حدود ۵۰ متر مربع قديمي و داراي نماي آجري و كاشي است و گنبد آن ساده و فاقد تزيينات است. ضريحي آهني در اين بقعه نصب شده است.
امامزاده بي بي سكينه (ع) ملارد
يكي از مصفاترين زيارتگاههاي حومه شهرستان شهريار، بقعه متبركه امامزاده بي بي سكينه (عليها السلام) مي باشد كه در جاده ملارد و در مسير جاده ترانزيت غرب كشور جنب صالح آباد خاتونلر صفادشت قرار گرفته است كه زيارتگاه عاشقان و مريدان اهل بيت (عليهم السلام) و صاحب كرامات فراواني است كه مورد توجه زائران از شهرهاي مختلف كشور مي باشد و سالانه ميليون ها نفر به زيارت حضرتش مشرف مي شوند. ساختمان اصلي بقعه كه نوساز و داراي تزيينات معماري اسلامي از قبيل كاشي كاري و آيينه كاري با ديوارهاي باربر و سقف طاق ضربتي با نماي سنگ و داخل بقعه به صورت آينه كاري و داراي ضريح نقره اي طلاكوب كه در سال ۱۳۷۲ توسط هنرمندان اصفهاني طراحي و نصب گرديده و بقعه مزبور داراي گنبدي آجري با پوشش كاشي خشتي است كه اخيراً ساخته شده است. دو گلدسته نيز در طرفين ايوان ورودي بنا گرديده است.
اين بقعه از امكانات رفاهي مناسب مثل زائرسرا، واحد فرهنگي جهت استفاده زائرين محترم برخوردار است در محوطه بقعه گورستان و غسالخانه و سردخانه قرار دارد و داراي طرح جامع مي باشد. اين امامزاده داراي ۴۰ باب زائرسرا با ۱۱۵ اتاق جهت استراحت و اسكان زائران و نيز امكانات اوليه جهت زوار است. در فضاي صحن امامزاده قبور شهدا قرار دارد. در مجاورت اين بقعه بازارچه اي فصلي برپا مي گردد.
صنايع دستي ملارد
صنايع دستي يكي از قديمي ترين فعاليت هاي بشري و يكي از قابل توجه ترين جاذبه هاي فرهنگي هر كشوري است كه گوياي روحيه هنري مردمان آن كشور است . امروز اهميت ميراث فرهنگي در اقتصاد جهاني بر كسي پوشيده نيست . صنايع دستي يكي از مهمترين عناصر در توسعه كارآفريني و اشتغال بوده و نقش مهمي در رشد اقتصاد خانواده و پر كردن اوقا ت فراغت آنها دارد .
شهرستان ملارد بواسطه قرارگيري در كنار تهران بزرگ يكي از شهرستانهايي است كه بخش بزرگي از اين جمعيت را عمدتا از قشر كم درآمد جامعه هستند را جذب كرده است . بسياري از هنرمندان سراسر كشور با فرهنگهاي مختلف در مهاحرت به استان تهران به خاطر وجود آب و هواي مناسب , باغات سرسبز , زمين مناسب نزديكي به بازار مصرف در شهرستان ملارد ساكن شده اند .
در شهرستان ملارد بيش از 60كارگاه توليد صنايع دستي وجود دارد . بيش از 300 نفر نيز به صورت صنايع دستي خانگي فعاليت مي كنند .
منبع : مجله گردشگري چتراتا