تاريخچه اقامتگاه بوم گردي
در اين مقاله قصد داريم شما عزيزان را با تاريخچه اقامتگاه بومگردي آشنا سازيم ، با چترآتا همراه باشيد ، در اين باره بيشتر بدانيد. براي رزرو و اجاره اقامتگاه بوم گردي مي‌توانيد از طريق سايت چتراتا اقدام نماييد.
تعريف اقامتگاه بوم گردي
اقامتگاه هاي بومگردي، اقامتگاه‌هايي هستند كه در محيط‌هاي طبيعي و بومي با رعايت ضوابط زيست محيطي و به شكلي سازگار با معماري بومي، بافت تاريخي و سيماي طبيعي منطقه تاسيس شده و ضمن حداكثر تعامل با جامعه محلي و توجه به اقليم، زمينه حضور گردشگران را با كيفيتي قابل قبول و تعريف شده فراهم مي‌نمايند. حاصل اقامت در خانه‌هاي محلي، فضاي صميمانه‌تر بين گردشگر و جامعه محلي، آشنايي با شيوه زندگي اقوام، روستاهاي مختلف و ايجاد درآمد براي بوميان منطقه است.
تاريخچه اقامتگاه بوم گردي
شايد بتوان اولين موسسان مسافرخانه ها را بعضي از خانواده ها دانست . اينان با در اختيار گذاشتن اتاق جهت استراحت و تهيه غذايي مفيد و سالم و حتي مكاني براي نگهداري حيوانات و با دريافتي اندك از افراد پذيرايي ميكردند كه بنام تختخواب و صبحانه بود بررسيها حاكي از آنست كه تعدادي زيادي مسافرخانه كه اغلب در مسير راههاي عمومي و يا پناهگاهها و استراحتگاه ها ايجاد شده است در روم باستان بوده است كه بيشتر مورد توجه مقامات دولتي و شخصيتهاي كشوري قرار ميگرفت . در آسيا هم اين مكانها بر سر مسير كاروانها بود بطوري كه زائراني كه به مناطق زيارتي سفر ميكردند از اين مكانها براي استراحت و تهيه غذا استفاده ميكردند . شايد در همه كتابهايي كه درباره تاريخ و جغرافياي ايران نوشته شده و در همه سفرنامه هاي جهانگردان از توجه به راه و ساختمانهاي پيوسته به آن و همچنين راهداري و پست منظم از روزگاران بسيار كهن سخن رفته باشد و نيز وجود واژه هايي چون ساباط و رباط و بريد در زبانهاي زنده و مرده جهان كه از گويشهاي كهن ايراني گرفته شده مؤيد اين نظر است كه پهناوري سرزمين و دوري شهرها و آباديهاي ايران و كشورهاي همسايه ، ايراني را ناچار ميكرده است كه راههاي پاكيزه و امن داشته باشد و منزل به منزل و آبادي به آبادي آسايشگاه بسازد و نيز براي اينكه كاروانها در بيابان راه خود را بيابند برجها و ميلهايي برافرازد كه از دور مانند برج دريايي رهسپاران را راهنمايي كند . در ميان نام ساختمانهايي كه بيرون از شهر و در كنار جاده ها بگوش ميخورد نام كهن كربات يا كارباط كه با كاروان پيوستگي تمام دارد اين واقعيت را ميرساند كه كاروانهاي ايراني و غير ايراني حتي در دشتهاي دراز و پهناور بي سر و سامان نبوده اند و به آساني و آسودگي كالا و مسافر را از خاور به باختر و از شمال به جنوب ميبرده اند. هر چند ميلهاي راهنمايي كه در سراسر ايران زمين بخصوص در بيابانها و جنگلها وجود دارند امروزه اغلب تبديل به آرامگاه شده ولي از نام ميل كه ميتوان آنرا به ميان راه تعبير كرد و نام ويژه آنها چون رادگان يا رايگان ، رسكت و لاجيم و يا قدمگاه بخوبي برمي آيد كه نخست اينگونه بناها براي راهنمايي يا آسودن مسافران ساخته شده ولي پس از آن گاهي تبديل به آرامگاه باني خود يا بزرگي كه در آن نزديكي يا در حين سفر درگذشته شده اند . مثلاً ميدانيم قدمگاه نيشابور پيش از آنكه حضرت علي ابن موسي الرضا(ع) به طوس تشريف فرما شود ميل راهنمايي بيش نبوده و شايد در كنار خود ساباط يا رباطي داشته ولي پس از مسافرت آن حضرت و به ياد اجتماع پرشور و عظيمي كه از پيروان و دوستاران خاندان پيغمبر(ص) در بيرون آن برپا شده نام قدمگاه يا به اصطلاح امروز بناي يادبود به خود گرفته و به همين مناسبت بعدها در زمان شاهان شيعي ايران گسترش يافته و ايوانها و صفه ها و رباط ها خانهايي برآن افزوده شده است.
كاروانسراهاي كنوني ايران اغلب شاه عباسي خوانده ميشود و تقريباً براي كاروانسرا علم شده و در قرن چهارم هر كثرت رباطهايي كه به همت ابوالحسن ماه برپاه شده نام ماهي براي بيشتر رباط ها علم بوده است و متاسفانه اكنون يك رباط آن بنام رباط ماهي در خراسان براي ما بجا مانده است.
تاريخچه واحدهاي اقامتي ، پذيرايي در ايران
آثار بدست آمده در تپه هاي باستاني و ديگر جاهاي فلات ايران حاكي از آنست ، رفت و آمد از دير باز ميان اقوام پيش از تاريخ وجود داشته و بر اثر همين تعامل و رفت و آمدها ، خصوصيات فرهنگها از يك تمدن به تمدن ديگر منتقل مي شده در دوران حكومت عيلاميان تاسيساتي براي استراحت و رفاه حال آنان وجود داشته كه بعدها بر اثر حملات آشوريان از بين رفته است . در بررسيهاي دقيق و مستندي كه از دوره مادها بعمل آمده بناها و تاسيسات عام المنفعه براي مسافران وجود نداشته . اما در زمان حكومت هخامنشيان و به قدرت رسيدن كوروش كبير از جمله اقداماتش ، جاده هاي ارتباطي را كه بجا مانده مادها بوده گسترش داده ، ساخت و ساز علي الخصوص تاسيسات عام المنفعه كه بنوعي با مسافر در ارتباط بود همانند آب انبار، كاروانسرا،ميل راهنما و...رايج گرديد.
هرودت تاريخ نويس يوناني در اين باره ميگويد : داريوش كبير براي رفاه حال مسافران كه از اين مسيرها عبور ميكردند ايستگاههايي كه بايد آنرا هسته اوليه واحدهاي اقامتي بحساب بياوريم تاسيس كرد بطوريكه در 5 كيلومتر 2 كاروانسرا ايجاد كرد در اين كاروانسراها چاپارهاي هخامنشي حضور داشتند تا نامه هاي ديواني و دولتي را سريع به مقصد برساند . از اقدامات دولت سلوكيان هم ميتوان به گسترش راه ها ، جاده ها و تاسيس بناهايي همچون كاروانسرا اشاره كرد . اشكانيان هم در كنار مسير جاده ابريشم كه از اهميت بالايي برخوردار بود منزلگاهها و كاروانسراهايي بنا كردند. در زمان ساسانيان هم علي الخصوص در كنار مسيرهاي تجاري تاسيسات عام المنفعه براي رفاه حال مسافران ايجاد گرديد كه كاروانسراي جنوب فيروزآباد فارس و كاروانسراي دروازه گچ اشاره كرد . در دوران اوايل بعد از اسلام تمامي اين تاسيسات از رونق افتاد و اهميت و اعتبار خود را از دست داد و به ويرانه مبدل شد شايد بتوان دليل عمده اش را بي رونقي در كسب و كار و تجارت بود . ساخت و ساز وآباداني به خاموشي گراييد ، گرفتاريهاي دولتها ،حملات با نيروهاي مهاجم و اغتشاشات داخلي از جمله اين عوامل هستند.اما ديري نپاييد كه در حكومتهاي سامانيان ،آل بويه ،آل زيار و غزنويان به تعمير و مرمت جاده ها و كاروانسراها همت گماردند . در صدارت خواجه نظام الملك در حكومت سلجوقيان در مسير جاده ها براي آسايش كاروانيان ، كاروانسراهاي متعددي بنا شد . از خصوصيات مهم اين كاروانسراها و بناها همانند مساجد با پلان چهارديواري احداث شده اند اطاقها و اصطبل كاملا مجزا و به دور از هم ساخته شده اند . اما يكي از بدترين و دشوارترين ادوار تاريخ ، حكمراني مغولان بر ايران بود . در اين دوران خرابي ، جنگها با ديگر دولتها و كشتار به اوج ميرسد تا اينكه هلاكو خان از نوادگان چنگيز به قدرت ميرسد و از جمله اقدامات اساسي آن امن كردن راهها بود و در مسير راه ها ، مساجد و بناهايي همچون دارالغربا، دارالسياده دائر كردند تا مسافران و رهگذران سكنا گزينند . همچنين بقاع برخي از مشايخ گشترش يافت كه نمونه ايي از مهمانخانه ها بود كه ميتوان به خانقاه پيربسطام و...اشاره كرد . بدين ترتيب روند ايجاد و ساخت و استفاده از كاروانسراها و مهمانخانه ها در دوره هاي افشاريه و زنديه ادامه داشت . تا اينكه اولين مهمانپذيرها و هتلها در كشور آغاز گرديد كه بعضا خارجيها بنيانگذاري يا به سبك آنان بود از سال 1260 تا سال 1315 تحولات جديدي در در ايجاد هتلها آغاز گرديد كه از اولين ها ميتوان به هتل پايتخت ، هتل قرن بيستم اشاره كرد.
منبع : مجله چتراتا