معرفي تالاب هاي گيلان
استان گيلان يكي از زيباترين و سرسبزترين گستره‌هاي ايران است. طبيعت كم‌مانند و جاي گرفتن اين استان در ميان رشته‌كوه‌هاي البرز و تالش در شمال ايران، از آن پهنه‌اي دلخواه براي گردشگران ساخته است. يكي از ديدني‌ترين بخش‌هاي استان گيلان، تالاب‌هاي آن است. براي رزرو و اجاره اقامتگاه در گيلان مي‌توانيد از طريق سايت چتراتا اقدام نماييد.
در اين مقاله قصد داريم شما را با تالاب هاي استان گيلان بيشتر آشنا كنيم ، پس با چترآتا همراه باشيد تا در مورد اين تالاب ها بيشتر بدانيد .
تالاب انزلي
تالاب انزلي؛ يكي از مهم‌ترين تالاب‌هاي جهان است. ارزش زيست‌محيطي و اقتصادي اين تالاب چنان است كه مي‌توان آن را در زندگي اجتماعي استان گيلان داراي اهميتي حياتي دانست. افزون‌بر اين كه از ديد پژوهش‌هاي گياه‌شناسي و جانورشناسي جايگاه نماياني دارد؛ تا بدان‌اندازه كه آن را «آزمايشگاهي طبيعي» دانسته‌اند. تالاب انزلي مهم‌ترين سرچشمه‌ي توليد و تكثير ماهيان خاوياري و استخواني درياي خزر است.
اين تالاب در جنوب غربي شهرستان انزلي است و در ساحل آن دو شهر انزلي و آب‌كنار جاي گرفته‌اند. گستره‌ي تالاب در فصل‌هاي زمستان و بهار به 120 كيلومتر مربع مي‌رسد و در دو فصل ديگر به 80 كيلومتر كاهش مي‌يابد.
در درون تالاب انزلي جزيره‌هاي زيبا و چشم‌نوازي ديده مي‌شود. سه پناهگاه حيات وحش نيز در آن هست: سرخانكل (بيش از 1200 هكتار)، سلكه (360 هكتار) و چوكام (449 هكتار). از گستره‌ي حفاظت‌شده‌ي سياكشم (5200 هكتار) نيز بايد نام بُرد كه پناهگاه ديگري براي جانداران آن پهنه است.
تالاب انزلي جايي براي تخم‌ريزي آبزيان و زيستگاهي براي پرندگان بومي و كوچ‌رو است. به‌ويژه بايد از ماهيان سفيد تالاب نام بُرد كه نقش به‌سزايي در اقتصاد آن گستره دارند و يكي از منابع مهم خوراكي به‌شمار مي‌روند. بيش از 20 گونه ماهي در تالاب انزلي ديده شده است كه 11 گونه‌ي آن بومي است. ماهيان كوچنده‌اي مانند ماهي‌سفيد و ماهي‌سوف نيز براي تخم‌گزاري به تالاب مي‌آيند و دوباره به دريا باز مي‌گردند.
در اين تالاب كم‌مانند در برخي سال‌ها بيش از 180 هزار پرنده‌ي آبزي و كنار‌آبزي همانند: پليكان خاكستري، اردك سفيد و بلوطي، قو، عقاب تالاب، خوتكا و چنگر شناسايي شده است. در پايان خردادماه نيز لاله‌هاي دريايي سر از آب برمي‌آورند و چشم‌اندازي بسيار زيبا مي‌آفرينند. به آن‌ها بايد نيلوفر آبي را هم افزود.
يكي از ويژگي‌هاي ارزشمند تالاب انزلي جلوگيري آن از درهم‌آميزي آب لب‌شور دريا با آب شيرين است و از اين‌رو، از ارزش زيست‌بومي بسياري برخوردار است. در اين تالاب 100 گونه پرنده سرشماري شده است.
تالاب اميركلايه
تالاب اميركلايه از تالاب هاي منحصر به فرد ايران است كه در شمال شهر لاهيجان قرار گرفته است. اين تالاب در بخش شيرجو پشت و در نزديكي روستاي اميركلايه واقع است. در گذشته اين تالاب به نام شاله كل معروف بوده است كه بعد ها به دليل نزديكي به اين روستا نامش تغيير يافته است. عمق آب اين تالاب به ۱/۸۵ متر مي رسد و ۱۲۳۰ هكتار مساحت دارد.
دليل اهميت اين تالاب ويژگي هاي اكولوژيكي قابل توجهي است كه دارد. تالاب اميركلايه از معدود تالاب هاي آب شيرين ايران است كه در يك كيلومتري دريا وجود دارد. همچنين اين تالاب گونه هاي گياهي و جانوري زيادي دارد كه در نوع خود بي نظير است. به گونه اي كه سالانه ۱۳۰ نوع پرنده به اين تالاب مهاجرت مي كنند و زمان مناسبي براي برگزاري تورهاي پرنده نگري است.
از جمله انواع اين پرنده ها مي توان به كشيم كوچك،كشيم گردن سياه، باكلان بزرگ، باكلان كوچك، حواصيل خاكستري، اگرت بزرگ، غاز خاكستري، اردك گيلار، اردك ارده‌اي، اردك خوتكا، اردك سرسبز، اردك فيلوش، اردك نوك پهن، اردك تاج‌دار، اردك سرحنايي، اردك بلوطي، اردك سياه كاكل، يلوه آبي،چنگر نوك سرخ،طاووسك،چنگر،خروس كولي، خروس كولي دم سفيد، پاشلك معمولي، پاشلك كوچك، كاكايي درياي خزر، كاكايي سر سياه، سنقر تالابي، عقاب دريايي دم سفيد، عقاب خالدار بزرگ، عقاب خالدار اشاره كرد.
در زمستان گردشگران مي توانند شاهد مهاجرت پرندگان باشند. گونه‌هاي گياهي آبزي بي‌نظير نيلوفر آبي، لاله تالابي، مريم آبي و عدسك در اين تالاب يافت مي‌شوند. پسته دريايي كه در زبان محلي به آن «ثعله باقلي» مي‌گويند يكي از گياهان زيبايي است كه در اين تالاب مي‌رويد و محصول آن لاله تالابي است.
اين گونه گياهى با كلاهك سبز رنگ و دانه هاى كوچك به رنگ سبز داراى خاصيت هاى دارويى و درمانى است و در طب سنتى مورد استفاده قرار مى گيرد كه همين امر موجب اهميت اين گياه در اين منطقه شده است.
گونه هاي جانوري اين تالاب و منطقه اطراف آن شامل لاك‌پشت‌ها، مارها، سوسمار، شغال ،شنگ يا سمور آبي ،گربه جنگلي ،تشي است. در گذشته نيز جانوراني همچون گراز در اين منطقه وجود داشته اند كه به نظر مي رسد به دليل شكار بي رويه اين گونه جانوري در اين منطقه منقرض شده است.
اردك‌ماهي ، سوف حاجي طوفان ، سيم ، كپور ، لاي ماهي ، كلمه انول (كورا)، ماهي سيم پرك، كاهي كپور، ماهي حوض وحشي، ماهي سرخ باله، ماهي ريز نقره‌اي، اسبله، گامبوزيا، رفتگر ماهي خاردار، سوزن ماهي، اردك‌ماهي، گاو ماهي مرمري، نه خاره از گونه ماهي هاي مختلف اين منطقه است.
همين جذابيت هاي اكوسيستمي باعث شد كه در سال ۱۳۵۴ اين تالاب به عنوان تالاب بين المللي در كنوانسيون رامسر ثبت شود.
براي رفتن به تالاب اميركلايه لازم است كه از سمت تهران حدود ۳۳۰ كيلومتر به سمت لاهيجان حركت كنيد . سپس در فاصله ۴۲ كيلومتري لاهيجان به سمت اين تالاب برويد. مي توانيد از جاده كنار گذر چمخاله به كياشهر به اين تالاب دسترسي پيدا كنيد. بهترين زمان سفر به اين مناطق از اوايل ارديبهشت تا اواسط مرداد است.
تالاب بوجاق
تالاب بوجاق؛ اين تالاب نخستين پارك ملي خشكي-دريايي ثبت شده در ايران است. گستره‌ي آن به 3260 هكتار مي‌رسد كه از آن ميان 1600 هكتار گستره‌اي آبي و 160 هكتار ديگر، تالاب و بخشي نيز گستره‌ي خشك است.
تالاب بوجاق در ريزش‌گاه (مصب) رودخانه‌ي سفيدرود جاي دارد و از شمال به درياي خزر و از جنوب به بندر كياشهر و از غرب به دهستان زيباكنار مي‌رسد. اين پهنه سايت پرنده‌نگري كشور شناسانده شده است از اين‌رو از ديد گردشگري جايگاه باارزشي دارد.
پوشش گياهي تالاب به گياهان شناور در آب و گياهان پيراموني بخش‌بندي مي‌شود. پرندگان بسيار كميابي مانند شناگر بلوطي در اين گستره شناسايي شده است. اين پرنده تنها دوبار در سراسر كشور ديده شده است. تنها گونه‌ي پستاندار دريايي خزر، به نام فك خزري، نيز در تالاب بوجاق شناخته شده است.
تالاب بوجاق در زمستان‌ها زيستگاه پرندگان كوچ‌رو است. آمارها مي‌گويند كه 234 گونه پرنده از 49 تيره‌ي گوناگون در اين تالاب به‌سر مي‌برند.
بيش از 10 گونه‌ي اين پرندگان درحال از ميان رفتن (:انقراض) هستند. نام شماري از اين پرندگان چنين است: چنگر، فلامينگو، آنقوت، بوتيمار، خوتكا، مرغ سقا، قرقاول، درنا و گونه‌هاي ديگر. گفتني است كه جوجه‌آوري خوتكاي پرسفيد در استان گيلان، تنها در تالاب بوجاق گزارش شده است. بخشي از اين تالاب به سبب ارزش زيستگاهي آن، به ويژه براي پرندگان كوچ‌رو، تالابي جهاني به‌شمار مي‌رود.
آبزياني مانند ماهي‌سفيد، كپور و ماهي كراس هم در تالاب ياد شده به فراواني ديده شده‌اند. اما دشواري‌هايي تالاب بوجاق را تهديد مي‌كند. اگر چه بوجاق گستره‌اي حفاظت شده است به سبب ناپيدا بودن مرز آن نگاهداري بايسته‌اي از اين تالاب و پارك ملي نمي‌شود و آمد و شد گذرندگان در آن بيش از اندازه است.
اين رفت و آمدها محيط ناامني براي پرندگان پديد آورده است. ريختن زباله‌هايي كه بازيافت نمي‌شوند از ديگر تهديدهايي است كه تالاب بوجاق با آن رودررو است. نكته‌ي ديگر ويران شدن مرز تالاب با درياي خزر است كه سبب بيرون رفتن آب تالاب به دريا مي‌شود.
تالاب سياه درويشان
تالاب سياه درويشان در منطقه سياه درويشان از توابع تولمات شهرستان صومعه سرا قرار دارد و در فاصله ۲۳ كيلومتري از مركز استان قرار دارد. براي رفتن به تالاب سياه درويشان و نرگستان صومعه سرا بايد به سمت هنده خاله حركت كرده در مسـير بـه سمت تالاب حركت كنيد كه در اطراف درختان صنوبر به وفور ديده مي شوند كه مسجد پير ولي وخه نيز در همين مسير است.
بايد از پل رودخانه در ۵ كيلومتري روستاي سياه درويشان عبور كرد و سپس با قايق به تالاب رفت. اين تالاب در ادامه تالاب انزلي قرار گرفته و تحت حفاظت سازمان محيط زيست قرار دارد.
اين منطقه از نظر زيست محيطي ، گردشگري و اقتصادي داراي اهميت زيادي است. در اين منطقه گونه هاي جانوري بسياري وجود دارد كه باعث جلب توجهات زيست محيطي زيادي شده است. همچنين گونه‌هاي مختلف پرندگان بومي و مهاجر همچون كيلار، فيلوش، خوتكاي پر سفيد و معمولي و لك لك و انواع آبزيان در اين منطقه زندگي مي كنند.
از لحاظ اقتصادي اين منطقه فرصت هاي بسيار مناسبي را براي معيشت مردم فراهم كرده است. در اين منطقه مردم به كشت محصولاتي همچون برنج، صيفي‌جات، مركبات و توتون مشغولند. در اطراف اين منطقه نيز مراتع بسيار زيادي وجود دارد كه براي دامداري مناسب است. در طول مسير نيز مي تواند مزارع كشت توتون را ببينيد.
موارد ذكر شده بر اهميت حفظ وصيانت از اين تالاب مي افزايد و نمايانگر وجود ظرفيت هاي بالقوه در اين منطقه است. پتانسيل هاي موجود در اين منطقه مي تواند آن را تبديل به جاذبه اي گردشگر پذير در سطح بين المللي كند. بهترين فصل براي بازديد از اين تالاب و... .
براي مشاهده ادامه مطلب معرفي تالاب هاي گيلان كليك كنيد.