معرفي غذاهاي سنتي گلستان
سفر براي هر فرد معناي خاصي دارد؛ يك نفر به دنبال جاذبه هاي تاريخي است و تكه تكه آثار را مي كاود. ديگري طبيعت را ترجيح مي دهد و در گل ها و گياهان و درياچه ها و كوه ها غرق است. كسي هم در اين ميان به سراغ مردم مي رود، پاي حرف هاي شان مي نشيند و به دنبال تجربه اي ناب مي گردد.
آشنايي با فرهنگ يك مقصد يكي از بخش هاي جذاب سفر است كه متاسفانه بسياري از ما آن را فراموش كرده ايم. هم كلام شدن با مردم محلي، نشست و برخاست با آنها و كند و كاو در مورد آيين هاي شان دنيايي ديگر را پيش روي تان قرار مي دهد.
تك تك چيزهايي كه امروزه در ميان جوامع مختلف مرسوم هستند از گذشتگان به انسان هاي امروز رسيده اند و هر يك ريشه اي خاص دارد.
گلستان نيز بعنوان يكي از استان هاي شمالي ايران داراي تنوع غذايي بسياري مي باشد. غذاهاي سنتي و اصيلي كه هركدام رنگ و لعاب خاص خود را دارند.
چتراتا براي آشنايي شما با فرهنگ هاي مختلف به گوشه و كنار ايران زمين سر زده و براي تان از اقوام و مردم گوناگون سخن گفته است.
مي خواهيم با غذاهاي سنتي اين ديار آشنا شويم؛ پس با ما باشيد و اين گشت و گذار خوش رنگ و بو را از دست ندهيد.
چكدرمه
چَكدِرمه يا چگدريمه را شايد بتوان معروف ترين غذاهاي استان گلستان دانست. البته اين غذا در بين اهالي اين استان اهميت ويژه اي دارد و قطعا جزو محبوب ترين گزينه هاي غذايي آن ها است. پخت چكدرمه در شهرهاي بندرتركمن و اق قلا بسيار مرسوم است و حتي در بسياري از مراسم رسمي و عروسي ها نيز تهيه مي شود.
اگر كنجكاو هستيد تا در مورد اين غذا بيشتر بدانيد، بايد بگوييم چيزي شبيه به همان پلو استامبولي است. با اين تفاوت كه ادويه هاي بيشتري دارد و تركمن ها آن را در ظروف مخصوص خود پخت مي كنند كه «قازان» نام دارد. تركيبات اصلي اين غذاي ايراني را گوشت، برنج، پياز، رب گوجه فرنگي، روغن، نمك و فلفل تشكيل ميدهد.
خورش ساك
خورش ساك نيز از معروفترين غذاهاي گلستان است. اين غذا در برخي آيينهاي مذهبي در شهر گرگان طبخ ميشود و در حقيقت بخش جداييناپذير چنين مراسمي است. در خورش ساك از سبزي مورد علاقه گرگانيها استفاده ميشود.
اسفناج در بسياري از غذاهاي گرگاني نقش دارد، از جمله خورش ساك. براي طبخ اين خورش، گوشت گوسفند با پياز، مقدار زيادي سير و ادويه پخته ميشود.
يكي از ويژگيهاي خورش ساك اين است كه گوشتي كه براي پخت آن استفاده ميشود بايد چربي زيادي داشته باشد، بنابراين خورش ساك غذايي نسبتا سنگين محسوب ميشود.
پس از پخته شدن گوشت، اسفناج و نخود به آن اضافه ميشود. در نهايت اين خورش همراه با برنج سرو ميشود.
در شكل سنتي سرو اين غذا، اجازه ميدهند خورش ساك كاملا سرد شود و سپس آن را ميل ميكنند. به همين دليل اين خورش معمولا چندين ساعت پيش از زمان سرو آن پخته ميشود.
بوروك
اگر اهل گلستان نيستيد، بوروك براي شما همان پيراشكي است كه آن را عموما به عنوان ميان وعده مصرف مي كنيد. ولي براي اهالي اين استان، بوروك يك وعده غذايي است. گلستاني ها عموماً در طول ماه رمضان بوروك ميپزند.
البته بوروك انواع مختلفي دارد و محتويات داخل آن است كه اهميت زيادي دارد. داخل بوروك ممكن است با سبزيجات و يا گوشت پر شده باشد. بوروك گوشت و اسفناج دو مورد از محبوب ترين ها در اين استان هستند.
آش ماست
شايد مطلع هستيد كه آش ماست يكي از غذاهايي است كه نميتوان آن را به تنها يك نقطه از ايران نسبت داد، چرا كه هركدام از شهرهاي كشور، با توجه به فرهنگ، سنت، ذائقه و البته نوع پوشش گياهي و سبزيهاي محلي همان منطقه، دستورهاي پخت متفاوتي را استفاده ميكنند.
استان گلستان نيز از اين قاعده مستثني نيست. در اين استان اغلب از اسفناج و برگهاي سير در طبخ آش ماست استفاده ميكنند.
مردم اين استان به اين غذا علاقهي بسياري دارند و به طور مرتب آن را تهيه و به دو صورت سرد يا گرم ميل ميكنند. همچنين برخي از مردم محلي، به همراه اين آش سيب زميني سرخ شده هم سرو ميكنند.
باسترمه
باسترمه نيز جزو غذاهاي سنتي گلستان مي باشد. ماهي ازون برون در دستور اصلي طبخ اين غذا جايگاه ويژهاي دارد اما از ماهيهاي ديگر هم استفاده ميشود.
باسترمه از تركيب برنج، ماهي، سيب زميني، پياز، انار و ادويه طبخ ميشود و غذايي مجلسي شناخته ميشود كه در اغلب ميهمانيها و ضيافتها به چشم ميخورد.
وجود دانههاي انار اين غذا را به يكي از متفاوتترين و لذيذترين غذاهاي محلي استان گلستان تبديل كرده است و پيشنهاد ميكنيم در سفر به اين استان حتماً در يكي از بهترين رستوران هاي گرگان باسترمه را امتحان كنيد.
هلي آش
آشها هميشه جزو محبوبترين و البته لذيذترين غذاهاي ايراني بوده و هست. در ميان قوميتهاي مختلف ايراني آشهاي متنوع و مخصوصي پخت ميشود كه تا حدودي يادآور فرهنگ همان ناحيه است.
هلي آش يا هل آش يكي از غذاهاي سنتي استان گلستان است كه طرفداران زيادي هم دارد.
به اين غذاي خوشمزه آش آلو هم ميگويند. عمدهي مادهي اصلي اين آش را نخود و لوبيا تشكيل ميدهد. پس از اينكه اين دو ماده غذايي را پختند، مقداري آب به آن اضافه كرده و سپس برنج و سبزي را درون آن ميريزند.
ماش پلو
ماش يكي از مواد پرخاصيت مي باشد كه بيشتر در تهيه ي انواع آش از آن استفاده مي شود. اين ماده ي غذايي به دليل اسيد فوليك و پتاسيمي كه دارد، به كاهش كلسترول كمك كرده و براي بيماري هاي ديابتي و كم خوني نيز مفيد است.
پيشگيري از سرطان سينه نيز از ديگر خواص اين ماده ي مغذي است.مردم گلستان از اين ماده ي مفيد، يك پلوي خوشمزه تهيه مي كنند و معمولا آن را در كنار غذاهاي ديگر بر روي سفره هاي خود قرار مي دهند. در تهيه ي اين غذا از برنج و ماش استفاده مي شود. زعفران، پياز، روغن زيتون، نمك و روغن نيز از ديگر مواد مورد استفاده در اين غذا هستند.
اين غذا معمولا به همراه گوشت چرخ كرده سرو مي شود و گاها نيز آبگوشت ماهيچه در كنار آن قرار داده مي شود. البته برخي اين غذا از مجموعه غذاهاي محلي گلستان و در كل غذاهاي گلستان را ساده تر مصرف كرده و از گوشت استفاده نمي كنند.
كئي ترشك
كدو، سير، پياز، نمك، فلفل و زردچوبه مواد اوليه غذايي ساده و خوشمزه هستند كه كئي ترشك به معناي كدو ترش نام دارد. برخي به اين تركيب گوجه هم اضافه مي كنند و يا به هنگام سرو بر روي آن آب نارنج مي ريزند.
بولامه
اگر بولامه را ببينيد، در نگاه اول ممكن است فكر كنيد كه حليم است اما اين غذا با اينكه شبيه حليم است، اما فرايندي كاملاً متفاوت دارد. بولامه بيشتر در مراسم مختلف مثل تولد نوزاد يا جشنهاي زنانه براي پذيرايي از ميهمانان طبخ ميشود.
براي تهيه اين غذاي محلي گرگان ميبايست برنج را از روز قبل بخيسانيم سپس برنج خيسانده شده را سرخ ميكنيم و با مدت 8 ساعت آن را در آب ميجوشانيم تا به صورت خميري درآيد و روغن اضافي آن ميبايست جدا شود و سپس مقداري شكر به خمير اضافه ميكنيم. اين فرايند زمانبر است اما نتيجهاي كاملاً خوشمزه و مقوي به نام بولامه دارد!
براي مشاهده ادامه مطلب معرفي غذاهاي سنتي گلستان كليك كنيد.