آشنايي با لباس محلي لرستان
كشور پهناور ما ايران وسعت بسياري دارد كه در نتيجه آن داراي قوميت هاي بسياري است كه همه ما مي شناسيم و به آن افتخار مي كنيم. آن ها زبان هاي مخصوص، سنت‌هاي خاص و البته لباس هاي خود را دارا هستند كه تمام آن ها به ارزشمندي كشور كمك مي كند.
ما مي توانيم با توجه به رنگ، پارچه، الگوهاي متفاوت، زيورآلاتي كه روي آن ها كار شده است و البته نوع حجاب آن ها متوجه شويد كه لباس براي كدام منطقه است. با چتراتا همراه باشيد تا به معرفي لباس هاي محلي لرستان بپردازيم.
پوشش مردم لرستان، در نهايت زيبايي و سادگي نمادي از پوشش اصيل اسلامي است كه امروز جز در برخي مناطق روستايي و عشايري شايد ديگر نتوان نشاني از آن يافت. نوع دوخت لباس‌هاي سنتي در لرستان و رنگ‌هاي به كار رفته در اين پوشش‌ها منحصر به فرد و بي‌نظير است.
پوشش بانوان لرستان
مي توان گفت لباس سنتي مردم لرستان با توجه به شرايط اقليمي و نياز آنها در گذشته طراحي شده است و براي نمايش شأن اجتماعي، سن و غيره از تغيير رنگ در پارچه لباس استفاده مي‌كنند، بدين‌گونه كه زنان جوان لباس‌هاي ملون و شاد به تن دارند و زنان مسن‌تر با سربندي سياه و سفيد از پارچه‌هايي به رنگ تيره با طرح‌هاي ساده استفاده مي‌كنند.
انواع لباس هاي محلي بانوان لرستان :
سرون
بانوان لرستان براي سر خود از پوشش‌هاي متنوعي به نام سروَن يا همان سربند استفاده مي‌كنند كه تنها قسمتي از موهاي سر آنها را در برگرفته و گيسوان‌شان از كنار گوش‌ها روي شانه‌ها آويزان است. آنها جلوي سرون خود را با قطعه‌هاي طلا يا نقره و مهره‌هاي نفيس و زيبا تزيين مي‌كنند:
تَرَه و گلوَني
زنان لرستان در روزهاي معمولي و حالت عادي ،روسري يا چارقدي بر سر مي‌بندند. در روزهاي جشن و سرور و مراسم عروسي، نوعي سرپوش رنگين و زيبا به نام گلوَني را روي تره با گره‌اي خاص به دور سر مي‌پيچند و مابقي آن از پشت سر آويزان مي‌ماند.
رنگ اين پارچه ها با توجه به سن و سال بانوان انتخاب مي‌شود؛ زنان مسن‌تر پارچه‌هايي به رنگ تيره و طرح‌هاي ساده و سربندي سياه و سفيد را ترجيح مي‌دهند. بد نيست بدانيد اين سربند در شهريور ۱۳۹۷ به عنوان ميراث قوم لر به ثبت ملي رسيده است.
كَت
چارقدي بزرگ و ساده با حاشيه‌هاي رنگي و ريشه‌دار را كت مي گويند كه در ميان بانوان لر بسيار رواج دارد. پوششي از جنس حرير و ابريشم گلدار كه با سكه‌هايي تزئين شده و زيبايي آن چشم‌گير است.
يكي از نكات مهم در نحوه بستن اين سرون است و در گذشته هر بانويي روسري و عمامه بزرگ‌تري را با سليقه مي‌بست، بسيار معروف مي‌شد.
عرق‌چِن
عرق‌چِن همان عرقچين است كه در فرهنگ‌هاي ديگر هم ديده مي‌شود و لرها آن را از پارچه مخمل و تكه پارچهها درست مي‌كنند.
كِراس يا جُومَه
تن‌پوش اصلي زنان لر پيراهني بلند و گلدار با آستين گشاد و يقه‌اي گرد و چاكي در بالاتنه است كه دكمه‌هايي از سكه‌هاي طلايي دارد. اين تن پوش را كراس يا جومه مي‌نامند و در كناره‌هاي آن برشي ساده به نام «جُومه تيزر بالادار» ايجاد مي‌كنند.
بال كُل
لرستاني ها به آستين «بال» مي‌گويند. بال كل، لباس آستين كوتاهي از جنس مخمل و جلوباز است كه تا سرزانو را مي‌پوشاند و از آن روي پيراهن استفاده مي‌كنند. مشكي، سبز و قرمز بيشترين رنگ‌هايي هستند كه در اين پوشش به كار مي‌روند و براي تزئين بال كل، سر آستين‌ها و حاشيه جلوي آن، كرمَك‌دوزي مي‌شود.
يال
يال، كتي مخملي است كه زنان لرستان در هنگام مراسم شادي برروي پيراهن مي‌پوشند. جوان‌ها از رنگ قرمز و زنان مسن اغلب از رنگ مشكي و سرمه‌اي براي دوخت اين كت استفاده مي‌كنند.
كت و جليزقه
كت بالاپوشي براي نيم تنه است كه جلوي آن با دكمه بسته مي‌شود. جليقه يا جليزقه هم نيم‌تنه‌اي بدون آستين و جلوباز است كه آن را با سكه و يراق دوزي تزئين مي‌كنند.
كُلنجه
نيم تنه‌اي مخملي به رنگ روشن با حاشيه‌هاي مزين به يراق دوزي و كرمك دوزي است كه جلوي آن را با سكه‌هاي نقره‌اي گوشه دار تزئين مي‌كنند.
شاوال
شاوال پوششي ليفه‌دار يا كمردار شبيه شلوار كردي از پارچه‌هاي رنگي كه زير پيراهن پوشيده مي‌شود. شاوال دوقسمتي و دورنگ است؛ از دمپا تا حدود بالاي زانو، پارچه ساده با نقش‌بندي و نواردوزي به كار مي‌رود و قسمت بالاتر به رنگ ديگر و گلدار است.
چارشو
چادرشب سفيد و گلدار زنان لرستاني را چارشو مي نامند.براي رعايت حجاب كامل، عروس بايد در روز عروسي چارشو را روي لباس خود مي‌انداخت.
آژيه يا آجيده
يك نوع گيوه‌اي ست كه رويه‌اي از جنس نخِ پنبه‌اي تابيده شده دارد و زيره آن چرمي و آج دار است. بافت رويه اين گيوه دو نوع زنانه و مردانه دارد و جوراب باف است و زيره آن توسط مردان آژيه كش آماده مي‌شود. نوع زنانه اين كفش را بيشتر نوعروسان به پا مي‌كنند.
براي مطالعه ادامه مطلب آشنايي با لباس محلي لرستان كليك كنيد.